ورزش تناسب اندام، انرژی و خلق و خو را بهبود می بخشد و استرس را از بین می برد. بهبود سلامت و تندرستی با ورزش میتواند به کاهش تشنج و بهبود زندگی بیماران صرعی کمک کند. همچنین باعث میشود که کنترل بیشتری بر سلامت خود داشته باشید. ورزش برای همه مفید است، اما فواید مهمی برای افراد مبتلا به صرع دارد. البته گاهی اوقات تشنج میتواند با ورزش بدنی ایجاد شود، اما این امر بسیار نادر است. به‌طورکلی، ورزش فیزیکی صرع را بدتر نمی کند یا باعث تشنج نمی‌شود. در این مقاله اهمیت ورزش برای بیماری صرع را میخوانیم.
ورزش دشمن صرع!!
تأثیر ورزش بر کاهش تشنج‌ها بدیهی است. ورزش به‌طورکلی یک سبک زندگی خوب است که میتواند کیفیت زندگی شما را افزایش دهد، سایر مشکلات سلامتی یا افزایش سن را کاهش دهد و به افراد کمک میکند تا تناسب اندام داشته باشند و سالم بمانند. اگر صرع دارید، ورزش ممکن است به کاهش تعداد حملات شما کمک کند. ورزش برای بیماری صرع میتواند خلق و خو را بهبود بخشد و باعث کاهش استرس در بیماری صرع شود. از آنجایی که استرس یک محرک رایج برای تشنج است، ورزش ممکن است به پیشگیری از تشنج برای برخی افراد کمک کند.
آیا در صورت خستگی یا بیماری می‌توانم ورزش کنم؟
اگر به دلیل تشنج یا به دلیل عوارض جانبی داروهایتان خسته هستید، ممکن است تمایلی به ورزش نداشته باشید. با این حال، حتی ورزش ملایم میتواند سطح انرژی را افزایش دهد. برخی از افراد مبتلا به صرع ممکن است نگران آسیب هنگام ورزش باشند اما برخی تحقیقات نشان داده اند که جلسات منظم ورزش هوازی (مثلاً دویدن، پیاده روی، شنا یا دوچرخه سواری) میتواند منجر به کاهش قابل توجه تعداد تشنج در برخی افراد و همچنین داشتن سایر فواید سلامتی شود؛ بنابراین فعال بودن و حفظ یک رژیم غذایی سالم میتواند به سلامت شما کمک کند.
چگونه شروع کنم؟
ورزش برای بیماری صرع را با یک جلسه کوتاه و منظم و فعالیتی که قابل کنترل است شروع کنید. این راهی عالی است تا به شما خوبی و تاثیر ورزش بر صرع را ثابت کند. برخی از راههایی که به شما کمک می‌کنند ورزش برای بیماری صرع را شروع کنید و ادامه دهید عبارت‌اند از:
- به طور منظم به پیاده روی کوتاه بروید و به تدریج فاصله را افزایش دهید.
- با موسیقی موردعلاقه خود ورزش کنید.
- در حین ورزش آب و آب‌میوه رقیق‌شده بنوشید تا به جایگزینی مایعات و املاح بدن که از دست می‌دهید کمک کند.
- بلافاصله بعد از غذا ورزش نکنید.
ورزشهای منع شده برای بیماران صرعی
افراد مبتلا به صرع می‌توانند با خیال راحت در بیشتر ورزش‌ها شرکت کنند، به شرطی که از هر چیزی که ممکن است خطر تشنج آن‌ها را افزایش دهد مانند فشار بیش از حد، گرمازدگی، کم آبی و قند خون پایین (هیپوگلیسمی) اجتناب کنند.
احتیاط و مراقبت های ورزشی را برای ورزش‌هایی که دارای ارتفاع است در نظر بگیرید، مانند برخی از انواع ژیمناستیک (میله‌های موازی و میله‌های ناهموار) یا اسب‌سواری لازم است. فرد مبتلا به صرع هرگز نباید به‌تنهایی شنا کند. ورزش‌هایی که در صورت وقوع تشنج مستلزم خطرات شدید هستند، مانند گلایدر، غواصی، اسکی در سراشیبی، کوهنوردی و مسابقات اتومبیل‌رانی یا موتورسواری توصیه نمی‌شوند. محدودیت‌های دیگری نیز برای افرادی که تشنج‌های مکرر دارند یا صرع آن‌ها با ناتوانی‌های دیگر همراه است باید در نظر گرفت. اگر دچار آسیب ورزشی جدی شدید تمرینات بازتوانی رباط صلیبی را در اینجا بخوانید.
مسائل ایمنی ورزش و صرع
ملاحظات ایمنی عمومی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- از محرک‌های شناخته‌شده تشنج خودداری کنید. به عنوان مثال، اگر کمبود خواب میتواند محرک تشنج شما باشد، شب قبل از ورزش خوب بخوابید یا اگر بیش از حد خسته هستید از ورزش خودداری کنید.
- قبل از ورزش غذای مناسب بخورید و آب بنوشید
- اگر احساس ضعف، سبکی سر، حالت تهوع یا به‌طورکلی ناخوشایندی دارید، ورزش را ادامه ندهید.
- بیش از حد خود را تحت‌فشار قرار ندهید.
- اگر گرمای بیش از حد برای شما محرک است، در یک باشگاه دارای تهویه هوا یا در زمان خنک‌تری از روز ورزش کنید.
- مطمئن شوید که مربی و هم تیمی‌هایتان می‌دانند در صورت تشنج چه‌کاری باید انجام دهند.
- اگر درگیر ورزش فردی هستید، پوشیدن دستبند یا آویز هشدار پزشکی را در نظر بگیرید تا در صورت بروز تشنج، افراد به‌راحتی تشخیص دهند که شما مبتلا به صرع هستید.
- از وسایل حفاظتی متناسب با ورزش خود، مانند کلاه ایمنی استفاده کنید.
- در ورزشهای آبی همیشه از جلیقه نجات استفاده کنید.
- قبل از حرکت به خانواده یا دوستانتان اجازه دهید مسیر پیاده روی، دویدن یا ورزش شما و مدت زمانی که بیرون خواهید بود را بدانند.
- به همراه داشتن تلفن همراه با شماره تلفن‌های ضروری را در نظر بگیرید.
- همیشه داروهای خود را طبق دستور مصرف کنید.
داروهای ضد تشنج و ورزش
داروهای ضد تشنج پایه اصلی درمان صرع هستند، اما برخی از عوارض جانبی داروها احتمالاً بر عملکرد ورزشی تأثیر می‌گذارد، ازجمله:
- خستگی و خواب‌آلودگی
- تاری دید
- مشکلات تمرکز
- مشکلات تعادل و هماهنگی
- انگیزه و انرژی ضعیف
اگر عوارض جانبی دارویی دارید که بر زندگی روزمره و عملکرد ورزشی شما تأثیر می‌گذارد، با پزشک خود در مورد بازنگری داروها صحبت کنید. از مصرف استروئیدها خودداری کنید، زیرا ممکن است علاوه بر عوارض جانبی طولانی‌مدت، با داروهای ضد تشنج تداخل داشته باشند. انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش میتواند به پیشگیری یا مقابله با عوارض جانبی برخی از داروهای ضد تشنج مانند افزایش وزن یا افزایش شکنندگی استخوان‌ها کمک کند. مقاله ورزش برای بیماری ام اس را در اینجا بخوانید.
محرک‌های صرع مرتبط با ورزش
تشنج‌هایی که در حین یا بعد از ورزش رخ می‌دهند ممکن است به دلیل محرک‌هایی مانند زیر باشد:
- خستگی مفرط
- کمبود خواب
- کم آبی (و از دست دادن الکترولیت)
- هایپرترمی (بالا رفتن دمای بدن)
- هیپوگلیسمی (سطح قند خون پایین).
برای جلوگیری از این محرک‌ها میتوانید این موارد را انجام دهید:
- مطمئن شوید که داروهای خود را طبق دستور مصرف میکنید.
- قبل، حین و بعد از ورزش مقدار زیادی آب بنوشید.
- قبل از ورزش خوب بخورید و اگر به چیزی نیاز دارید بلافاصله قبل از ورزش یک میان وعده سبک یا میوه بخورید.
- تا حد خستگی جسمانی ورزش نکنید.
- اگر خیلی احساس گرما و خستگی میکنید، سرعت خود را کم کنید یا متوقف کنید.
- مطمئن شوید که هر هفته حداقل 2 روز استراحت داشته باشید.
- اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی شما از نظر مواد مغذی کافی است.
- استراحت کافی و خواب با کیفیت داشته باشید.
- الکل را محدود کنید یا از مصرف آن خودداری کنید.
ورزشهای مناسب برای بیماری صرع
ورزش برای بیماری صرع به معنای پیوستن به باشگاه یا دویدن در پارک نیست – پیاده روی یکی از ساده‌ترین و ایمن‌ترین اشکال ورزشی است که بیشتر افراد می‌توانند انجام دهند. ورزش با یک دوست به این معنی است که اگر تشنج داشته باشید یک نفر در کنارتان است و میتواند کمک کنند. اگر به‌تنهایی پیاده روی میکنید، از مسیرهای شناخته‌شده بروید و تلفن همراه با خود داشته باشید. برخی از افراد کارت شناسایی پزشکی دارند که به غریبهها می‌گوید در صورت تشنج چگونه به آن‌ها کمک کنند.
فعالیت‌های آرامش بخش مانند یوگا راهی عالی برای ورزش است اما تکنیک‌های تنفس شدید در یوگا ممکن است نیاز به مراقبت بیشتری داشته باشند. حتما ورزشی را پیدا کنید که برای شدت بیماری شما مناسب است. برای اطلاعات بیشتر به کلاس های توانبخشی باشگاه آتور مراجعه کنید.
بسیاری از ورزشهای آبی را می‌توان برای افراد مبتلا به صرع با رعایت نکاتی مناسب ایمن‌تر کرد. این به این معنی است که در نظر بگیرید که فعالیت مورد انجام چه خطری دارد و چگونه صرع شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اگر دچار تشنج شوید چه خطری وجود دارد و چگونه میتوانید فعالیت را ایمن‌تر کنید. پوشیدن جلیقه نجات برای بیشتر ورزشهای آبی توصیه میشود. شنا ورزش عالی است، با اقدامات احتیاطی مناسب میتوانید با پزشک یا مربی خود در مورد ایمنی هنگام شنا صحبت کنید. اگر در آب دچار تشنج شدید، شنا کردن با کسی که می‌داند چگونه به شما کمک کند، ایده خوبی است. شنا در استخر که در آن غریق وجود دارد، به‌طورکلی امن‌تر از شنا در دریا یا آب‌های آزاد است. همچنین تشخیص اینکه آیا در استخر دچار تشنج شده‌اید یا نه، برای شخص دیگری آسان‌تر است. قبل از شنا، میتوانید به نجات غریق در استخر بگویید که چگونه میتواند به شما کمک کنند.
در مورد خطرات احتمالی برای ورزشی که در نظر دارید واقع‌بین باشید. به عنوان مثال، اگر در حین قایق‌رانی یا کایاک سواری دچار تشنج و واژگونی شوید، خطر بیشتری وجود دارد. غواصی در زیر آب برای افرادی که تشنج دارند توصیه نمی‌شود، زیرا تشنج در زیر آب میتواند برای فرد مبتلا به صرع و دوستان غواص او خطرناک باشد.
جمع بندی
بر خلاف باوری که در گذشته درباره صرع و ورزش، امروز ثابت شده است که ورزش برای بیماری صرع بسیار مفید است اما میبایست در این مورد نکاتی را رعایت کنید. عنوان مثال از ورزشهای پر خطر در ارتفاع و یا در آب تا حد ممکن امتناع کرده و یا با کمک یک مربی حرفهای ورزش کنید. حتما مراقب باشید که به اندازه کافی آب نوشیده و غذا خورده باشید و همچنین خودتان را خسته نکنید. در آخر اینکه ورزش درمان تشنج است و میتواند تا حد زیادی یماری شما را کنترل کند
پس به ورزش ادامه دهید.
منابع
